Tytułem czwartej edycji naszego programu edukacyjnego brzmi: Trudne Wybory.
Warto w tym miejscu wyjaśnić założenia stojące za tak sformułowanym hasłem. Okupacja hitlerowska w Polsce, nasilający się terror i nieustanne zagrożenie życia stawiały wszystkich przed ważnymi i zarazem trudnymi wyborami moralnymi. W stopniu nieznanym wcześniej ludzie musieli rozstrzygać o cudzym lub własnym życiu, zdobywali się na postawy heroiczne, zachowywali się podle lub pozostawali bierni. Dotyczyło to wszystkich obywateli. W związku z tym chcieliśmy zaproponować młodym ludziom, uczestniczącym w projektach szkolnych, by dokonali próby identyfikacji z tymi, którzy naznaczeni strachem, głodem i wyczerpaniem, stawali przed wyborami, które ich przerastały a oznaczały śmierć lub przeżycie. Wobec tak ekstremalnie zarysowanych sytuacji i czynów nie można pozostać tylko obserwatorem – trzeba wartościować, oceniać, identyfikować się lub odrzucać.
Zakładaliśmy, że w gorących sporach uczestników projektu może nastąpić krystalizacja ich własnych postaw. Warunkiem powodzenia tego przedsięwzięcia była aktywna i samodzielna praca młodzieży: wysiłek dokumentacyjny w poznawaniu najbliższej okolicy, spotkania z ludźmi, którzy takich trudnych wyborów dokonywali lub je tylko obserwowali. Kontakt z nimi prowadzić może do próby zrozumienia złożoności motywów ludzkich i działań oraz ich konsekwencji.
Podobnie jak w latach ubiegłych chcieliśmy również przygotować zainteresowanych nauczycieli i uczniów do realizacji projektów obchodów Dnia Pamięci o Holokauście i przeciwdziałaniu zbrodniom przeciwko ludzkości.
Przebieg programu:
W ramach Programu zaproponowaliśmy następujące aktywności:
1. Szkolenie dla nauczycieli
Tradycyjnie zaprosiliśmy nauczycieli do wzięcia udziału w szkoleniu, przygotowującym do realizacji projektów szkolnych. W dniach 29-31 stycznia 2007 odbyło się szkolenie w Sulejówku, w którym uczestniczyło 57 nauczycieli z całej Polski.
2. Konkurs dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych
Młodzież natomiast zaprosiliśmy do udziału w konkursie na esej, którego temat dotyczył trudnych decyzji przed którymi niejednokrotnie stawali ludzie w czasie okupacji hitlerowskiej w Polsce.
3. Przegląd projektów
Uważamy, że bardzo ważne są spotkania nauczycieli realizujących projekty o tematyce żydowskiej, a w ich trakcie wzajemne dzielenie się przykładami dobrej praktyki.
Dlatego zaprosiliśmy nauczycieli do udziału w kolejnym przeglądzie projektów obchodów Dnia Pamięci o Holokauście i przeciwdziałaniu zbrodniom przeciwko ludzkości, po zakończeniu realizacji przez nich projektów w szkołach.
W maju 2007, po wnikliwej analizie nadesłanych prac konkursowych przez uczniów (około 100 esejów gimnazjalistów i 50 prac uczniów szkół ponadgimnazjalnych) jury konkursu (w skład którego weszli przedstawiciele Stowarzyszenia „Dzieci Holocaustu”, Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli, Instytutu Pamięci Narodowej, Żydowskiego Instytutu Historycznego, Ministerstwa Edukacji Narodowej) wybrało najlepsze prace w obu kategoriach szkół.
Finał:
Ogólnopolski przegląd projektów, przygotowanych w ramach naszego programu edukacyjnego, połączony z wręczeniem nagród dla finalistów konkursu literackiego odbył się 13. czerwca 2007 roku w Teatrze Żydowskim w Warszawie.
Efekty projektu:
W ramach projektu osiągnięto następujące cele:
- Po raz kolejny przeprowadzono w polskich szkołach obchody Dnia Pamięci o Holocauście i przeciwdziałania zbrodniom przeciwko ludzkości przy wsparciu naszego Stowarzyszenia i CODN-u.
- Przeprowadzono ogólnopolskie szkolenie dla nauczycieli.
- Zorganizowano konkurs na najciekawsze projekt obchodów Dnia Pamięci o Holocauście i Przeciwdziałaniu Zbrodnią Przeciwko Ludzkości.
- Przeprowadzono ogólnopolski konkurs na esej poświęcony tematyce trudnych wyborów.
- Zorganizowano uroczysty finał projektu oraz konkursu na esej w Warszawie.
- Zaangażowano w działania związane z projektem około 50 szkół ponadpodstawowych, około 150 uczniów i bardzo wiele środowisk lokalnych.